दिनविशेष - १७ ऑगस्ट २०१५

तिथी	श्रावण शु ३ (२७:१४)
वार	सोमवार
नक्षत्र	पूर्वाफाल्गुनी (७:०३)
योग	शिव (७:२७)
करण	तैतिल (१३:५६)

श्रावणी सोमवार

दर सोमवारी महादेवाचे पूजन करावे.

श्रावणी सोमवारी ब्रह्म मुहूर्तावर उठावे. पूर्ण घराची स्वच्छता करावी व स्नान करावे. गंगा जल वा पवित्र पाणी घरात शिंपडावे. घरातच किंवा पवित्र ठिकाणी भगवान शिवाची मूर्ती वा चित्र ठेवावे. पूजेची तयारी झाल्यानंतर खालील मंत्राने संकल्प करा.

'मम क्षेमस्थैर्यविजयारोग्यैश्वर्याभिवृद्धयर्थं सोमव्रतं करिष्ये'

त्यानंतर खालील मंत्राने ध्यान करा.-

'ध्यायेन्नित्यंमहेशं रजतगिरिनिभं चारुचंद्रावतंसं

रत्नाकल्पोज्ज्वलांग परशुमृगवराभीतिहस्तं प्रसन्नम्‌।

पद्मासीनं समंतात्स्तुतममरगणैर्व्याघ्रकृत्तिं वसानं

विश्वाद्यं विश्ववंद्यं निखिलभयहरं पंचवक्त्रं त्रिनेत्रम्‌॥

ध्यानानंतर 'ऊँ नमः शिवाय' हा मंत्र म्हणून शिव व पार्वतीची षोडषोपचारे पूजा करा.

पूजेनंतर व्रताची कहाणी ऐका. त्यानंतर आरती करून प्रसाद वाटा.मग भोजन वा फलाहार घ्या.

श्रावणी सोमवार व्रताचे फळ

सोमवारचे हे व्रत नियमितपणे केल्यास भगवान शिव व पार्वतीची कृपा आपल्यावर होते.

जीवनात संपन्नतेचा अनुभव येतो.

सर्व संकटांना भगवान शिव दूर करतात.

शिवमुष्टि

तांदूळ.

श्रावणी सोमवारचे व्रत असते या दिवशी शंकराला शिवमूठ वाहिली जाते.

पहिल्या सोमवारी तांदळाची, दुसर्‍या सोमवारी तिळाची, तिसर्‍या सोमवारी मुगाची, चौथ्या सोमवारी जवस आणि पाचवा असेल तर सातूची शिवमूठ वाहिली जाते.

आपल्या शेतात पिकलेलं धान्य देवाला अर्पण करण्याची वृत्ती इथं दिसून येते. शंकराच्या १२ ज्योतीर्लिंग असलेल्या ठिकाणी भाविक मोठया संख्येने गर्दी करतात.

शिवामूठ वाहताना असे म्हणतात.

शिवा शिवा महादेवा,

माझी शिवामूठ ईश्वरा देवा.

सासूसासऱ्या, दिराभावा, नणंदाजावा, भ्रतारा,

नावडती आहे ती आवडती कर रे देवा.

सोमवारची शिवामुठीची कहाणी

आटपाट नगर होतं. तिथं एक राजा होता. त्या राजाला चार सुना होत्या. तीन आवडत्या होत्या, एक नावडती होती. आवडत्या सुनांचा तो चांगला प्रतिपाळ करी. नावडतीला जेवायला उष्टं, नेसायला जाडंभरडं. राहायला गुरांचं बेडं दिलं. गुराख्याचं काम दिलं. पुढं श्रावणमास आला. पहिला सोमवार आला. ही राणी गेली. नागकन्या-देवकन्यांची भेट झाली. त्यांना विचारलं, “बाई बाई, कुठं जाता”? “महादेवाच्या देवळी जातो, शिवामूठ वाहतो”. “यानं काय होत”? “भ्रताराची भक्ति होते. इच्छित कार्य सिद्धीस जातं. मुलंबाळं होतात. नावडती माणसं आवडती होतात. वडील मनुष्यांपासून सुखप्राप्ति होते”. मग त्यानी हिला विचारलं, “तू कोणाची कोण”? “मी राजाची सून, तुमच्याबरोबर येते”. त्यांचेबरोबर देवळात गेली.

नागकन्या-देवकन्या वसा वसू लागल्या. नावडती म्हणाली, “काय गं बायांनो वसा वसता”? “आम्ही शिवामुठीचा वसा वसतो”. “त्या वशाला काय करावं”? “मूठ चिमुट तांदुळ घ्यावे, शिवराई सुपारी घ्यावी, गंध फूल घ्यावं, दोन बेलाची पानं घ्यावी. मनोभावं पूजा करावी. हाती तांदूळ घ्यावे आणि तोंडानं “शिवा शिवा महादेवा, माझी शिवामूठ ईश्वरा देवा. सासूसासऱ्या, दिराभावा, नणंदाजावा, भ्रतारा, नावडती आहे ती आवडती कर रे देवा”. असं म्हणून तांदूळ वहावेत. संध्याकाळपर्यंत उपवास करावा. उष्टंमाष्टं खाऊ नये. दिवसा निजू नये. उपास नाही निभवला तर दूध प्यावं. संध्याकाळी आंघोळ करावी. देवाला बेल वहावा आणि मुकाट्यानं जेवण करावं. हा वसा पाच वर्ष करावा. पहिल्या सोमवारी तांदूळ, दुसऱ्यास तीळ, तिसऱ्यास मूग, चवथ्यास जव आणि पाचवा आला तर सातू शिवामूठीकरिता घेत जावे”.

पहिल्या सोमवारी सगळं साहित्य नागकन्या-देवकन्यांनी दिलं आणि दुसऱ्या सोमवारी हिला धरून आणायला संगितलं. त्या दिवशी हिनं मनोभावं पूजा केली. सारा दिवस उपास केला. जावा-नणंदांनी उष्टंमाष्टं पान दिलं. ते तिनं गाईला घातलं. शंकराची आराधना केली आणि दूध पिऊन निजून राहिली. पुढं दुसरा सोमवार आला. नावडतीनं घरातून सर्व सामान मागून घेतलं. पुढं रानांत जाऊन नागकन्यांबरोबर मनोभावे पूजा केली आणि “शिवा शिवा महादेवा, माझी शिवामूठ ईश्वरा देवा. सासूसासऱ्या, दिराभावा, नणंदाजावा, भ्रतारा नावडती आहे ती आवडती कर रे देवा”, असं म्हणून तीळ वाहिले. सारा दिवस उपवास केला. शंकराला बेल वाहिला. दूध पिऊन निजून राहिली. संध्याकाळीं सासऱ्यानं विचारलं, “तुझा देव कुठं आहे”? नावडतीनं जबाब दिला, “माझा देव फार लांब आहे. वाटा कठीण आहेत, काटेकुटे आहेत. साप-वाघ आहेत, तिथं माझा देव आहे”.

पुढं तिसरा सोमवार आला. पूजेचं सामान घेतलं. देवाला जाऊ लागली. घरची माणसं मागं चालली. “नावडते, तुझा देव दाखव” म्हणून म्हणू लागली. नावडतीला रोजचा सराव होता. तिला काही वाटलं नाही. ह्यांना काटेकुटे पुष्कळ लागले. नावडतीची दया आली. आजपर्यंत रानात कशी येत असेल कोण जाणे. नावडतीला चिंता पडली. देवाची प्रार्थना केली. देवाला तिची करुणा आली. नागकन्या, देवकन्या ह्यांसह वर्तमान देऊळ सुवर्णाचं झालं. रत्नजडिताचे खांब झाले, हांड्या ग्लासं लागलीं. स्वयंभू महादेवाची पिंडी झाली. सगळ्यांनी देवाचं दर्शन घेतलं. नावडती पूजा करू लागली. गंधफूल वाहू लागली. नंतर मूग घेऊन “शिवा शिवा महादेवा, माझी शिवामूठ ईश्वरा देवा. सासूसासऱ्या, दिराभावा, नणंदाजावा, भ्रतारा, नावडती आहे ती आवडती कर रे देवा” असं म्हणून शिवाला वाहिले. राजाला मोठा आनंद झाला. नावडतीवर प्रेम वाढलं. दागिने ल्यायला दिले. खुंटीवर पागोटं ठेवून तळं पहायला गेला. नावडतीची पूजा झाली. पूजा झाल्यावर सगळी माणसं बाहेर आली.

इकडे देऊळ अदृश्य झालं. राजा परत आला. माझं पागोटं देवळी राहिलं देवळाकडे आणायला गेला. तो तिथं एक लहान देऊळ आहे, तिथं एक पिंडी आहे. वर आपण केलेली पूजा आहे, जवळ खुंटीवर पागोटं आहे. तेव्हा त्याने सुनेला विचारलं, “हे असं कसं झालं”? “माझा गरिबाचा हाच देव. मी देवाची प्रार्थना केली, त्यानं तुम्हांला दर्शन दिलं”. सुनेमुळं देव भेटला म्हणून तिला पालखीत घालून घरी आणलं. नावडती होती ती आवडती झाली.

जसा तिला शंकर प्रसन्न झाला, तसा तुम्हा आम्हा होवो. ही साठां उत्तरांची कहाणी. पांचां उत्तरी सुफळ संपूर्ण.

रवि सिंहराशीत प्रवेश

रवि १२:२४ ला सिंह राशीत प्रवेश करीत आहे.

रविच्या सिंह संक्रमणाच्या वेळी पुण्यकाल हा संक्रमणापूर्वी १६ घटिका सांगितलेला आहे. त्यामुळे  पुण्यकाळ सूर्योदय ते १२:२४ आहे. पुण्याकालात स्नान, दान इ. गोष्टी अधिक शुभ मानल्या आहेत.

रविच्या राशी संक्रमाणाच्या वेळी असणाऱ्या चंद्र नक्षत्रावरून ३ प्रकारचे सामुदायिक मुहूर्त होतात. ते व त्यांची फळे पुढील प्रमाणे:

·         १५ : महार्ग / जघन्य : फळ = तेजी

·         ३० : साम्यार्घ : फळ = सम

·         ४५ : समर्घ : फळ = मंदी

सामुदायिक मुहूर्त ४५ म्हणजे समर्घ आणि फल मंदी आहे.

रवि मघा नक्षत्री प्रवेश

रवि १२:२४ ला मघा नक्षत्रात प्रवेश करत आहे. रविचे मृग नक्षत्र ते हस्त नक्षत्र संक्रमण हा काळ भारतात पावसाळ्याचा मुख्य काळ समाजाला जातो.

रविचे नक्षत्र : मघा

चंद्र नक्षत्र: उत्तराफाल्गुनी

वाहन- बेडूक

रवि नक्षत्र प्रवेशाच्या वेळी चंद्र कोणत्या नक्षत्रात आहे यावरून वाहन ठरते. सूर्य नक्षत्रापासून चंद्र नक्षत्रापर्यंत मोजावे, त्यास ९ ने भागून बाकी किती राहते त्याप्रमाणे वाहन ठरते.

बाकी	वाहन	पर्जन्य वृष्टीचे स्वरूप
१	घोडा	पर्वतावर पाऊस पडेल
२	कोल्हा	पाऊस पडणार नाही.
३	बेडूक	भरपूर पर्जन्यवृष्टी होईल.
४	मेंढा	पाऊस पडणार नाही.
५	मोर	अल्पवृष्टी होईल.
६	उंदीर	अल्पवृष्टी होईल.
७	महिष	भरपूर पर्जन्यवृष्टी होईल.
८	गाढव	अल्पवृष्टी होईल.
० / ९	हत्ती	भरपूर पर्जन्यवृष्टी होईल.

रविचे नक्षत्र : मघा

चंद्र नक्षत्र: उत्तराफाल्गुनी

अंतर : ३

३ ला ९ ने भागले असता बाकी राहते ३. म्हणून वाहन बेडूक आहे. याचाच अर्थ रवि मघा नक्षत्रात असताना भरपूर पर्जन्यवृष्टी होईल.

नक्षत्रसंज्ञा : चंद्र सूर्य

सूर्य नक्षत्रे	रोहिणी, मृग, पूर्वा, उत्तरा, हस्त, चित्रा, स्वाती, विशाखा, अनुराधा, जेष्ठा, मूळ, धनिष्ठा, शततारका, उत्तराभाद्रपदा
चंद्र नक्षत्रे	अश्विनी, भरणी, कृत्तिका, आर्द्रा, पुनर्वसू, पुष्य, आश्लेषा, मघा, पूर्वाषाढा, उत्तराषाढा, श्रवण, पूर्वा भाद्रपदा, रेवती

दोन्ही सूर्य नक्षत्रे	वारा सुटेल
दोन्ही चंद्र नक्षत्रे	पाऊस पडणार नाही
एक चंद्र व दुसरे सूर्य	पाऊस पडेल

रविचे नक्षत्र : मघा = चंद्र नक्षत्र

चंद्र नक्षत्र: उत्तराफाल्गुनी = सूर्यनक्षत्र

एक चंद्र व दुसरे सूर्य नक्षत्र आहे. याचा अर्थ रवि मघा नक्षत्रात असताना चांगला पाऊस पडेल.

स्त्री-पुरुष-नपुंसक नक्षत्रे : स्त्री स्त्री

स्त्री नक्षत्रे	आर्द्रा, पुनर्वसू, पुष्य, आश्लेषा, मघा, पूर्वा, उत्तरा, हस्त, चित्रा, स्वाती
पुरुष नक्षत्रे	अश्विनी, भरणी, कृत्तिका, रोहिणी, मृग, मूळ, पूर्वाषाढा, उत्तराषाढा, श्रवण, धनिष्ठा, शततारका, पूर्वाभाद्रपदा ,उत्तराभाद्रपदा, रेवती
नपुंसक नक्षत्रे	विशखा, अनुराधा, जेष्ठा

सूर्य नक्षत्र स्त्री संज्ञक व चंद्र नक्षत्र नपुंसक : वारे सुटून वृष्टी मध्यम होईल

स्त्री पुरुष असा योग असेल तर: वृष्टी समाधान कारक होईल.

रविचे नक्षत्र : मघा = स्त्री नक्षत्र

चंद्र नक्षत्र: उत्तराफाल्गुनी = स्त्री नक्षत्र

दोन्ही स्त्री नक्षत्र आहेत. त्यामुळे रवि मघा नक्षत्रात साधारण पर्जन्यवृष्टी होईल.

पावसाचा अंदाज घेताना या बरोबरच रविच्याच्या नक्षत्र प्रवेशाची कुंडली मांडून त्यातील ग्रह स्थिती लक्षात घेणे देखील अत्यावश्यक आहे.

मुस्लीम जिल्काद मासारंभ

संदर्भ : 

दाते पंचांग

सुलभ ज्योतिष शास्त्र

इंटरनेट