दिनविशेष - २४ ऑक्टोबर २०१५

तिथी	आश्विन शु ११ (७:१३), आश्विन शु १२ (२८:०८)
वार	शनिवार
नक्षत्र	शततारका (१०:०५)
योग	वृद्धि (१०:३२)
करण	बव (१७:४३)

भागवत एकादशी

क्षीरदान-द्विदलव्रत

मोहरम

मोहरम किंवा मुह्हरम हा एक मुस्लिम सण आहे. इस्लाम साठी मोहरम हा वर्षारंभ मानतात. 

पैगंबर म्हणजे इस्लामचा 'पैगाम 'म्हणजे संदेश माणसापर्यंत पोचवणारा. पैगंबराने हा धर्म निर्माण केला. त्याला या धर्माचा 'इलहाम' झाला. त्याला जेव्हा याचा 'इलहाम' झाला म्हणजे दृष्टांत झाला त्यावेळेस त्याला आपण काय बोलत आहोत, कुठे आहोत याची जाणीव उरलेली नव्हती. त्या दिवसापासून याला, "सल्लील्लाहू अलेह वसल्लम हजरत पैगंबर नबी" असे म्हणू लागले. सुरवातीस हा युद्ध व रक्तपातास निशिद्ध असा महिना होता. हा महिना तसा पवित्र होता, परंतु इमाम हुसेन याच्या वधाची घटना याच महिन्यात घडली म्हणून हा महिना अशूभ ठरला. हजरत पैगंबर नबी साहेबांचे मुलीकडून नातू असलेले हसन व हुसेन यांना त्यांच्या शत्रूंनी म्हणजे सुन्नी पंथाच्या खलीफांनी इ.स. च्या सातव्या शतकात करबला मैदानात "दर्दनाक मौतीचा" अविष्कार करत ठार मारले.हा ताबूत बनविण्याचा प्रघात चौदाव्या शतकात विदेशी आक्रमक लंगडा अमीर तैमूरलंगने सुरू केला. या ताबुताचे तोंड मक्केकडे यांच्या श्रद्धास्थानाकडे करतात. हुसेनचे हत्याकांड झाले त्या दिवशी शत्रूने हुसेनच्या नातेवाईकांना पाणीही मिळू होऊ दिले नाही, म्हणून आज थंड पाण्याची सोय ठिकठिकाणी करतात. शेवटच्या दिवशी सर्व ताबूतांची मिरवणूक काढतात. हा ताबूत प्रकार फक्त भारत, पर्शिया व इजिप्तमध्ये पाळतात. हा प्रकार अरबस्तानात पाळत नाहीत. ते हा प्रकार अधार्मिक मानतात. कट्टर मुसलमान ताबूत हा मुर्तीपुजेचा प्रकार म्हणून निषिद्ध मानतो. शेवटच्या दिवशी एका दांडक्याला 'पंजा' लावून चांगले वस्त्र बांधतात.

घबाड

७:१३ नंतर १०:०५ पर्यंत घबाड योग आहे. हा शुभ योग आहे.

सूर्य नक्षत्रापासून चंद्र नक्षत्रापर्यंत (दोन्ही धरून) नक्षत्रे मोजावीत. त्याला ३ ने गुणून त्यात शुक्र प्रतिपदेपासून च्या तिथी मिळवाव्यात व नंतर ७ ने भागावे. बाकी ३ राहिल्यास घबाड असते.

सूर्य नक्षत्र: स्वाती

चंद्र नक्षत्र : शततारका

तिथी: १२

सूर्य नक्षत्र ते चंद्र नक्षत्र = १८

१८ x ३ = ५४

यात शुक्ल प्रतिपदेपासूनच्या  म्हणजे १२ तिथी मिळवू : ५४+१२ = ६६

आता ७ ने भागू  ६६ / ७ = ९ ३/७

बाकी ३ म्हणून घबाड.

घबाड

७:१३ नंतर २८:०८ पर्यंत पर्यंत घबाड योग आहे. हा शुभ योग आहे.

सूर्य नक्षत्रापासून चंद्र नक्षत्रापर्यंत (दोन्ही धरून) नक्षत्रे मोजावीत. त्याला ३ ने गुणून त्यात शुक्र प्रतिपदेपासून च्या तिथी मिळवाव्यात व नंतर ७ ने भागावे. बाकी ३ राहिल्यास घबाड असते.

सूर्य नक्षत्र: चित्रा

चंद्र नक्षत्र : पूर्वाभाद्रपदा

तिथी: १२

सूर्य नक्षत्र ते चंद्र नक्षत्र = १८

१८ x ३ = ५४

यात शुक्ल प्रतिपदेपासूनच्या  म्हणजे १२ तिथी मिळवू : ५४+१२ = ६६

आता ७ ने भागू  ६६ / ७ = ९ ३/७

बाकी ३ म्हणून घबाड.

भद्रा

७:१३ पर्यंत भद्रा म्हणजेच विष्टी करण आहे. प्रत्येक चांद्रमासात ८ वेळा भद्रा येते. विष्टीला भद्रा, कल्याणी अशी नावे आहेत.  शुभ कार्यासाठी हा काल निंद्य मानला आहे.

रविचा स्वाती नक्षत्रात प्रवेश

१७:१३ ला रवि स्वाती नक्षत्रात प्रवेश करत आहे.

स्त्री-पुरुष, सूर्य-चंद्र

रविचे नक्षत्र : स्वाती

चंद्र नक्षत्र: पूर्वाभाद्रपदा

वाहन कोल्हा

रवि नक्षत्र प्रवेशाच्या वेळी चंद्र कोणत्या नक्षत्रात आहे यावरून वाहन ठरते. सूर्य नक्षत्रापासून चंद्र नक्षत्रापर्यंत मोजावे, त्यास ९ ने भागून बाकी किती राहते त्याप्रमाणे वाहन ठरते. बाकी २. म्हणून वाहन कोल्हा आहे.

स्त्री-पुरुष-नपुंसक नक्षत्रे : स्त्री-पुरुष

सूर्य नक्षत्र स्त्री संज्ञक व चंद्र नक्षत्र पुरुष संज्ञक आहे.

सूर्य-चंद्र

सूर्य नक्षत्र सूर्य संज्ञक व चंद्र नक्षत्र चंद्र संज्ञक आहे.

क्षयदिन

ज्या तिथीला कोणताही सूर्योदय होत नाही ति क्षय तिथी असते.

लागोपाठच्या दोन सूर्योदयाच्या वेळी एकचतिथी असेल तर तिला तिथी वृद्धी म्हणतात.

क्षय तिथी, वृद्धी तिथी, कृ. १३, कृ १४, अमावास्या व शु. १ या सहा तिथी शुभ कार्यासाठी पूर्णपणे अशुभ सांगितलेल्या आहेत.

अखंड द्वादशी

एक तिथिव्रत. एकादशीस उपवास. द्वादशीस विष्णुपूजा. व्रतावधी एक वर्ष.

फल - धर्मकृत्यातले न्यून पूर्ण होते.

अशोकाद्वादशी

तिथिव्रत. आश्‍विन शु. दशमीपासून प्रारंभ. यात केशवाची पूजा करायची असते. त्यादिवशी अल्पाहार, एकादशीस उपवास व द्वादशीस पारणा असा याचा विधी आहे. व्रतावधी एक वर्ष -

फल - आरोग्यलाभ व शोक-मुक्ती.

कौमुदीव्रत

एक विष्णुव्रत. आश्‍विन शु. द्वादशीस व्रताचा प्रारंभ. त्या दिवशी कमळांनी विष्णूपूजा, त्रयोदशीस वैष्णवक्षेत्राची यात्रा, चतुर्दशीस उपवास व जागरण, पौर्णिमेला विष्णुपूजा व

'ॐ नमो नारायणाय, ॐ नमो वासुदेवाय'

या मंत्राचा जप, असा या व्रताचा विधी आहे.

फल -वैकुंठप्राप्ती

संदर्भ : 

दाते पंचांग

सुलभ ज्योतिष शास्त्र

इंटरनेट